Κυβερνοεπίθεση : Μύθοι και Πραγματικότητα
Σε μια εποχή όπου άνθρωποι, συσκευές, μηχανές και δίκτυα, είναι διασυνδεδεμένα στον αχανή κόσμο του κυβερνοχώρου, ο όρος “κυβερνοεπίθεση” έχει γίνει όλο και πιο διαδεδομένος, προκαλώντας φόβο στις καρδιές μας, αλλά και σε εταιρείες, οργανισμούς και Κράτη. Καθώς “πλοηγούμαστε” στη -πρακτικά- άπειρη θάλασσα του διαδικτύου, η κατανόηση των λεπτομερειών , αλλά και τον μικροδιαφορών των απειλών στον κυβερνοχώρο, καθίσταται υψίστης σημασίας. Σε αυτόν τον -θέλουμε να πιστεύουμε- ολοκληρωμένο οδηγό, θα εμβαθύνουμε στον κόσμο των κυβερνοεπιθέσεων, διερευνώντας τα είδη τους, τα κίνητρά τους όσων τις πραγματοποιούν, ενώ θα αναφέρουμε και κάποια κρίσιμα βήματα που μπορούν να κάνουμε τόσο εμείς ως ιδιώτες , οσο και οι επιχειρήσεις, οι Οργανισμοί και τα Κράτη, προκειμένου να αμυνθούν απέναντι σε αυτούς τους ψηφιακούς κινδύνους.
Η ανατομία μιας κυβερνοεπίθεσης:
Η κυβερνοεπίθεση είναι συνήθως ένας αρκετά πολύπλοκος μηχανισμός, μια τακτική ή μία προσπάθεια, που εκτελείται από κακόβουλους χρήστες, ομάδες, Οργανισμούς ή ακόμα και Κράτη και έχουν ως απώτερο σκοπό να θέσουν σε δυσλειτουργία 3 βασικούς πυλώνες της πληροφορίας: Την εμπιστευτικότητα, την ακεραιότητα και τη διαθεσιμότητα των ψηφιακών συστημάτων.
Η κατανόηση των βασικών αρχών μιας κυβερνοεπίθεσης είναι ζωτικής σημασίας, για την ενίσχυση της ψηφιακής μας άμυνας, της κυβερνοάμυνας, ή αν προτιμάτε της κυβερνοασφάλειάς μας.
Συνήθεις τύποι κυβερνοεπιθέσεων:
Κυβερνοεπίθεση Ηλεκτρονικού Ψαρέματος (phishing): Μία από τις πιο διαδεδομένες απειλές στον κυβερνοχώρο, οι επιθέσεις phishing περιλαμβάνουν παραπλανητικές τακτικές για να εξαπατήσουν τα άτομα ώστε να αποκαλύψουν ευαίσθητες πληροφορίες.
Επιθέσεις Ransomware: Αυτός ο τύπος επιθέσεων, αφορά στην αποστολή κακόβουλου λογισμικού, που σκοπό έχει τη κρυπτογράφηση αρχειών, απαιτώντας λήτρα από τα θύματα προκειμένου να επαναφέρουν ξανά τα αρχεία τους σε λειτουργική κατάσταση. Ο τρόπος με τον οποίο μια τέτοια επίθεση πραγματοποιείται υποδεικνύει και το μέγεθος της απειλής.
Denial of Service (DoS) Κυβερνοεπιθέσεις: Αυτού του είδους οι επιθέσεις, γίνονται κατακλύζοντας ένα σύστημα, με πληροφορία-κυκλοφορία, καθιστώντας το ανεπαρκές για να διαχειριστεί όλη αυτή τη πληροφορία με αποτέλεσμα τη πρόκληση διακοπών στη λειτουργία του. Ο αντίκτυπος αυτής της κυβερνοεπίθεσης τεράστιος, όπως τεράστιες είναι και οι επιπτώσεις.
Κίνητρα Κυβερνοεπιθέσεων
Ποια όμως είναι τα κίνητρα μιας κυβερνοεπίθεσης; Ποιος ο σκοπός και ο στόχος; Η αλήθεια είναι, ότι οι στόχοι, και οι σκοποί των κυβερνοεγκληματιών ποικίλουν. Ποτέ δεν είναι ίδιοι. Ας δούμε μερικούς βασικούς στόχους, σύμφωνα με την εμπειρία μας:
Οικονομικό κέρδος: Πολλοί κυβερνοεγκληματίες παρακινούνται από νομισματικά κέρδη, εκμεταλλευόμενοι τις ευπάθειες για κέρδος. Το Economics of Cybercrime εμβαθύνει στην οικονομική πτυχή των κυβερνοεπιθέσεων.
Πολιτικά κίνητρα: Ορισμένες κυβερνοεπιθέσεις έχουν πολιτικά κίνητρα, με στόχο να διαταράξουν τα συστήματα για ιδεολογικούς λόγους. Το Unraveling Political Cyber Warfare διερευνά αυτή τη διάσταση των απειλών στον κυβερνοχώρο.
Βιομηχανική κατασκοπεία: Οι κυβερνοεπιθέσεις μπορούν επίσης να οδηγηθούν από την επιθυμία κλοπής πνευματικής ιδιοκτησίας ή απόκτησης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Ο κρυφός κόσμος της βιομηχανικής κατασκοπείας αποκαλύπτει αυτήν την πτυχή.
Οικονομικά Κέρδη: Αρκετοί κυβερνοεγκληματίες, παρακινούνται από τα οικονομικά κέρδη, προσπαθώντας να ανακαλύψουν κενά ασφαλείας σε συστήματα, που θα τους επιτρέψουν να εισέλθουν σε συστήματα, αποκομίζοντας έτσι κέρδη. Τα….”οικονομικά” του κυβερνοεγκλήματος είναι μία από τις σημαντικότερες πτυχές μιας κυβερνοεπίθεσης.
Πολιτικά Κέρδη: Αρκετές από τις κυβερνοεπιθέσεις, είναι πολιτικά κατευθυνόμενες, και έχουν ως στόχο, την εξόντωση πολιτικών αντιπάλων. Το κίνητρο αφορά την διακοπή “καναλιών” πληροφορίας για ιδεολογικούς λόγους.
Βιομηχανική Κατασκοπία: Μια κυβερνοεπίθεση, μπορεί επίσης να πηγάζει από την επιθυμία κάποιων, να κλέψουν ευαίσθητα δεδομένα και τη πνευματική ιδιοκτησία βιομηχανιών, ή επιχειρήσεων, με σκοπό να αποκτήσουν πρόσβαση σε μυστικά προγράμματα που θα μπορέσουν να τους δώσουν προβάδισμα στον ανταγωνισμό μαζί τους.
Μέτρα Προστασίας Απέναντι στις Κυβερνοεπιθέσεις:
Ενημερωμένα Προγράμματα: Όλα τα προγράμματα που χρησιμοποιούμε στις καθημερινότητά μας, είτε αυτά βρίσκονται στα κινητά μας ή στους υπολογιστές μας, ή σε οποιοδήποτε άλλη συσκευή, θα πρέπει να αναβαθμίζονται άμεσα και σε τακτική βάση. Τα αναβαθμισμένα προγράμματα είναι θεμελιώδης αρχή, στην άμυνα ενάντια στις κυβερνοαπειλές.
Δυνατοί και Πολύπλοκοι Κωδικοί: Οι ψηφιακοί μας λογαριασμοί, θα πρέπει να προστατεύονται με ισχυρούς κωδικούς. Δημιουργείστε πολύπλοκους κωδικούς, χρησιμοποιώντας 12 και πλέον χαρακτήρες, γράμματα και αριθμούς. Οι κωδικοί αυτοί θα πρέπει να αλλάζουν ανά τακτικά χρονικά διαστήματα και φυσικά να διαφοροποιούνται από λογαριασμό σε λογαριασμό. Είναι ένας απλός, αλλά αποτελεσματικός τρόπος για να θωρακίσετε τους λογαριασμούς σας.
Τείχη Ασφαλείας (Firewalls) και Αντιϊικα Προγράμματα (Antivirus): Αν θέλουμε να προσθέσουμε ένα επιπλέον επίπεδο ασφάλειας και προστασίας, απέναντι σε κακόβουλες ενέργειες, τότε η χρήση τειχών ασφαλείας και αντιϊικών προγραμμάτων είναι μονόδρομος. Στις μέρες μας, η χρήση απλών firewalls ακόμη και σε επίπεδο απλού χρήστη, θεωρείται επιβεβλημένη. Μιας που τόσο τα αντιϊκα όσο και τα firewalls είναι και αυτά…προγράμματα ,μη ξεχνάτε ότι και αυτά θέλουν την αναβάθμισή τους, κυρίως στις βάσεις δεδομένων των ιών που ενσωματώνουν.
Συνεχείς Έλεγχοι Ασφαλείας: Κάντε ελέγχους στον υπολογιστή ή τη συσκευή σας, σε τακτά χρονικά διαστήματα. Μια καλή πρακτική είναι, οι έλεγχοι να γίνονται σε εβδομαδιαία βάση. Με αυτό το τρόπο, είστε σίγουροι αν υπάρχουν κενά ασφαλείας στα συστήματά σας, τα οποία μπορεί να γίνουν αντικείμενο εκμετάλλεσσης από κακόβουλους χρήστες.
Τεχνικές Κρυπτασφάλισης: Αν υπάρχει η δυνατότητα, κρυπτασφαλείστε τα δεδομένα σας. Τα ευαίσθητα δεδομένα, θα πρέπει να προστατεύονται από τα αδιάκριτα βλέμματα. Η προστασία τους από μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση.
Συνεργασία με Επαγγελματίες της Κυβερνοασφάλειας: Σε περίπτωση που εσείς, δε διαθέτετε τις απαραίτητες γνώσεις, για τα παραπάνω, είναι μια καλή ιδέα, να ψάξετε και να ζητήσετε βοήθεια από επαγγελματίες του είδους. Οι επαγγελματίες της κυβερνοασφάλειας θα σας δώσουν χρήσιμες οδηγίες, θα σας κατευθύνουν στο να χρησιμοποιείται πάντοτε τις πιο ασφαλείς πρακτικές, και θας φροντίσουν ότι τόσο οι προσωπικές όσο και οι επαγγελματικές στρατηγικές είναι συνεχώς ενημερωμένες.
Συμβουλές προς Απλούς Χρήστες
Σκέψου πριν ανοίξεις κάποιο Email: Θέλει ιδιαίτερη προσοχή και έρευνα, πριν ανοίξεις ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και ιδίως από άτομα που δεν γνωρίζεις. Αν αυτά, ζητούν και προσωπικές πληροφορίες, τότε τα πράγματα τις περισσότερες φορές, είναι πιο επικίνδυνα από ότι νομίζετε. Ακόμη και αν κάποιος φίλος σας, σας στείλει κάποιο μήνυμα, καλό είναι να επικοινωνήσετε μαζί του, προκειμένου να επιβεβαιώσετε αν όντως είναι αυτός που έστειλε το μήνυμα.
Χρησιμοποίησε Ασφάλεια 2-παραγόντων: Υλοποιώντας την ασφάλεια 2-παραγόντων, προσθέτουμε στην ουσία, ακόμη ένα επίπεδο στην πιστοποίηση και αυθεντικοποίηση των λογαριασμών μας.
Χρήση των backups: Αποθηκεύστε τα δεδομένα σας, σε κάποιον εξωτερικό σκληρό δίσκο ή usb stick. Μπορείτε να πραγματοποιείτε μια τέτοια ενέργεια σε εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση. Με αυτό το τρόπο, σε περίπτωση που γίνετε αποδέκτης μιας κακόβουλης ενέργειας και τα αρχεία σας επηρρεαστούν από αυτή, τότε θα μπορέσετε εύκολα να τα ανακτήσετε.
Ασφαλείστε το Οικιακό σας Δίκτυο: Είναι προφανές ότι τα πάντα, ξεκινούν από την ενίσχυση της ασφάλειας στο οικιακό σας δίκτυο. Πρέπει πρώτα και πάνω από όλα, να προστατέψετε τις προσωπικές σας συσκευές.
Μείνετε Ενημερωμένοι για τις Απειλές: Διατηρώντας τον εαυτό σας ενήμερο για τις τελευταίες εξελίξεις, σχετικά με την κυβερνοασφάλεια και τις απειλές που υπάρχουν στο διαδίκτυο, ενισχύει την ικανότητά σας, να αναγνωρίζετε τους πιθανούς κινδύνους. Το cybertalks.gr είναι μια καλή αρχή, σε αυτή σας τη προσπάθεια για ενημέρωση!
Έκθεση των Προσωπικών Πληροφοριών: Προσπαθείστε να ελαχιστοποιήσετε το πλήθος των προσωπικών πληροφοριών που μοιράζεστε στο διαδίκτυο. Με αυτό τον τρόπο θα μειώσετε το ρίσκο να πέσετε θύμα κλοπής της ψηφιακής σας ταυτότητας, και γενικότερα να γίνετε στόχος κακόβουλων επιθέσεων.
Συμβουλές για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις
Εκπαίδευση Υπαλλήλων: Από την εκπαίδευση του προσωπικού, ξεκινούν τα πάντα. Εκπαιδεύοντας το προσωπικό σας σχετικά με τις πρακτικές κυβερνοασφάλειας, ελαχιστοποιεί τη πιθανότητα να γίνει κάποιο λάθος από αυτό, σχετιζόμενο με την ασφάλεια στο διαδίκτυο.
Ασφάλεια Δικτύου: Αναπτύσσοντας συστηματικά, στοιβαρά μέτρα προστασίας του δικτύου σας, είναι ζωτικό για την προστασία των ευαίσθητων δεδομένων της επιχείρησής σας.
Σχέδιο Αναφοράς Γεγονότων: Τα σχετιζόμενα με τη κυβερνοασφαλεια γεγονότα, πρέπει να αναφέρονται έγκαιρα και με έγκυρο τρόπο. Μια σοβαρή επιχείρηση, οφείλει να έχει ένα πλήρως και καλώς καθορισμένο σχέδιο, που θα την βοηθήσει να αναφέρει οποιοδήποτε γεγονός που οφείλεται στα θέματα ασφάλειας του κυβερνοχώρου.
Πολιτική Συσκευών των Υπαλλήλων: Θα πρέπει να υπάρχει ξεκάθαρα ορισμένη πολιτική, που θα αφορά τη χρήση των προσωπικών συσκευών των υπαλλήλων μιας εταιρείας, για εργασίες που αφορούν την εταιρεία. Είναι πολύ σημαντικό, να γνωρίζουν όλοι οι υπάλληλοι της εταιρείας, τι προβλέπεται σε αυτή τη περίπτωση, ώστε να διατηρηθεί ένα ασφαλές επιχειρησιακό περιβάλλον.
Έλεγχος Σχεδίων: Μια εταιρεία, θα πρέπει συνεχώς να ελέγχει την αποτελεσματικότητα των σχεδιών που έχει συντάξει και αφορούν τη κυβερνοασφάλεια. Όπως για παράδειγμα το Σχέδιο Αναφοράς Κυβερνο-γεγονότων. Η προσωμείωση τέτοιων γεγονότων, προκειμένου να ελέγξει αν το σχέδιο είναι αποτελεσματικό, βοηθάει στην τελική απόδοσή του, κάτω από πραγματικές συνθήκες.
Συμπεράσματα
Συνοψίζοντας, σε αυτόν τον βασικό -θα λέγαμε- οδηγό, σας προσφέραμε μια πρώτη εικόνα σχετικά με τις κυβερνοεπιθέσεις. Είδαμε κάποιες από αυτές, τα κίνητρά τους και κάποια βασικά μέτρα, που μπορεί ο καθένας από εμάς να λάβει, προκειμένου να είναι ασφαλής απέναντι στις κυβερνοεπιθέσεις.
Είναι σημαντικό, σε ένα τόσο ρευστό περιβάλλον, η πλοήγησή μας να γίνεται με ασφαλή τρόπο και σε αυτό θα συμβάλει η γνώση μας σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από τον κυβερνοχώρο και η εκπαίδευσή μας στην αναγνώριση απειλών.
Οι συνεχώς αναπτυσσόμενες κυβερνοαπειλές: Οι κυβερνοαπειλές συνεχώς εξελίσσονται, απαιτώντας έτσι κυρίως μέτρα πρόληψης και δυναμική προσέγγιση όσον αφορά την άμυνα απέναντί τους.
Συλλογική Ευθύνη: Η κυβερνοασφάλεια, είναι μία συλλογική προσπάθεια, και επεκτείνεται πέραν από τα άτομα και επιχειρήσεις.
Το επόμενο βήμα: Αφού αποφασίσαμε να προβούμε το επόμενο βήμα, ας είμαστε τουλάχιστον προετοιμασμένοι, για το τι μπορεί να συναντήσουμε. Είναι πολύ σημαντικό, να καλιεργήσουμε μια κουλτούρα κυβερνοασφάλειας στις καθημερινές μας επαφές με τον κυβερνοχώρο. Πρέπει όλοι μας να καταλάβουμε, ότι έχουμε ρόλο σε αυτή τη προσπάθεια για το χτίσιμο ενός ασφαλούς κυβερνοχώρου.
Το ταξίδι στον ψηφιακό χώρο, οφείλει να είναι ασφαλές. Αυτό, εξαρτάται και από εμάς. Να είστε προσεκτικοί, να ενημερώνεστε για τις εξελίξεις στον κυβερνοχώρο και να χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο υπεύθυνα. Με αυτό το τρόπο, θα συνεισφέρουμε στη δημιουργία ενός ασφαλούς και σταθερού ψηφιακού περιβάλλοντος. Ας προχωρήσουμε μπροστά, προσβλέποντας στην ενίσχυση των ασπίδων μας, ώστε να βεβαιωθούμε ότι θα το…ψηφιακό μέλλον, το μέλλον του κυβερνοχώρου, θα είναι και θα παραμείνει ασφαλές.